برای تایید صحیح بودن یا نبودن گل فرانسه در برابر هندوراس در جام جهانی برزیل برای اولین بار از فناوری خط دروازه استفاده شد و صحت گل تایید شد.این فناوری به داور کمک می کند که عادلانه قضاوت کند و این نقطه عطف این فناوری است. فناوری خط دروازه به منظور کاهش خطای انسانی در اعلام گل بودن یا نبودن موقعیت است. در ادامه درباره این فناوری بیشتر توضیح خواهیم داد.
فناوری خط دروازه چیست؟
فناوری خط دروازه اساسا یک مجموعه نرم افزار است که بر موقعیت توپ نظارت می کند و در لحظه عبور توپ از خط دروازه به داور اطلاع می دهد.
چگونه کار می کند؟
سیستم هایی که در حال حاضر توسط فیفا برای فناوری خط دروازه تایید شده است به طور کلی یا از دوربین برای ردیابی استفاده می کنند یا سنسور مغناطیسی! در ادامه چند نمونه از آنها را معرفی می کنیم:
GOAL CONTROL
سازنده سیستم GOAL CONTORL کشور آلمان است و در حال حاضر در جام جهانی برزیل از آن استفاده می شود. در این فناوری ۱۴ دوربین با سرعت دید بالا را در اطراف ورزشگاه نصب می کنند و هر توپ مورد نظارت هفت تای آنها قرار دارد. این دوربین ها مشخص می کنند که توپ در حال پرواز از خط دروازه عبور کرده است یا خیر.
HAWK-EYE
سیستم HAWK-EYE در حال حاضر در کریکت ، تنیس و اسنوکر استفاده می شود و مانند GOAL CONTROL دوربین هایی که در اطراف زمین نصب شده اند بر بازی نظارت دارند. از این سیستم در فصل ۲۰۱۳-۲۰۱۴ لیگ برتر انگلستان استفاده شد.
CAIROS GLT
فناوری های CAIROS و استفاده آن در توپ های آدیداس باعث شده که این فناوری نیازی به دوربین برای نظارت بر توپ نداشته باشد و به جای دوربین از یک میدان مغناطیسی برای پیگیری موقعیت توپ استفاده می شود. در این فناوری یک سنسور را درون توپ تعبیه می کنند که میدان مغناطیسی تولید شده توسط سیم های نازکی که زیر خط دروازه هستند را تشخیص می دهد و داور را از صحیح بودن گل مطلع می کند. همچنین یک کامپیوتر پیام های ارسالی سنسور را تفسیر می کند.
GOAL MINDER
یکی دیگر از فناوری های مبتنی بر دوربین GOAL MINDER است. در این فناوری هم دوربین هایی با سرعت بالا در ورزشگاه نصب می کنند که تصویر توپ را به داور و ناظران داوری نشان می دهد.
GOALREF
این فناوری نیز مانند CAIROS GLT مبتنی بر سنسور هاست ولی با این تفاوت که به جای استفاده از سنسور در دورن توپ ، آن ها را در زیر خط دروازه جا گذاری می کنند تا عبور توپ را تشخیص دهند.
آیا این سیستم به طور کامل خودکار عمل می کند؟
سیستم نظارت بر توپ خودکار است ولی با این حال تصویر در کمتر از یک ثانیه برای داور و مقامات به نمایش در می آید تا جای هیچ اشتباهی باقی نماند.
آیا قبل از استفاده آزمایش شده است؟
باید گفت بلی! زیرا هر سیستم برای اینکه استفاده شود حتما باید گواهی استفاده را داشته باشد و آزمایش های لازم توسط فیفا روی آن انجام گرفته باشد.در آخر نیز در خود ورزشگاه تست نهایی از آن به عمل آورده می شود.این تست به دلیل تفاوت میان ورزشگاه ها مانند طراحی ورزشگاه ، نور ، رطوبت و … در هر ورزشگاه متفاوت با ورزشگاه دیگر است. هنگامی که سیستم این تست ها را تمام کرد اگر مورد تایید فیفا و مقامات آن قرار گیرد از آن در مسابقات رسمی استفاده می شود.
چه مدت است که از آن استفاده می کنند؟
فناوری HAWK-EYE اولین فناوری ای است که از آن استفاده شده است. این فناوری در سال ۱۹۹۹ توسط دکتر پل هاوکینز و مهندسین شرکت زیمنس توسعه داده شد. این فناوری برای استفاده در کریکت در سال ۲۰۰۱ توسط یک کانال تلویزیونی و در سال ۲۰۰۸ برای تصمیم گیری استفاده شده است که در آن یک داور سوم قادر به مشاهده مسیر توپ است. در سال ۲۰۰۵ HAWK-EYE توسط فدراسیون بین المللی تنیس مورد آزمایش قرار گرفت و سر انجام در مسابقات بزرگی نظیر US OPEN و مسابقات آزاد استرالیا و ویمبلدون استفاده شده است. برای فوتبال ، فناوری GOAL LINE برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ توسط فیفا مورد آزمایش قرار گرفت و در سال ۲۰۱۲ توسط IFAB تایید شد. فیفا از هر دو فناوری HAWK-EYE و GOALREF در ژاپن و جام باشگاه های جهان سال ۲۰۱۲ استفاده کرد و بعد از آن GOAL CONTROL در سال ۲۰۱۳ در جام کنفدراسیون ها برای جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل آزمایش شد.
HAWK-EYE در فصل ۲۰۱۳-۲۰۱۴ لیگ برتر جزیره مورد استفاده قرار گرفت و همچنین در سه بازی از مرحله یک چهارم نهایی و بازی های بعدی LEAGUE CUP از آن استفاده شد. اولین گل تایید شده توسط HAWK-EYE در بازی منچستر سیتی-کاردیف در تاریخ ۱۸ ژانویه ۲۰۱۴ توسط “ادین ژکو” مهاجم قدرتمند بوسنیایی تیم منچستر سیتی به ثمر رسید.
چرا این فناوری در بازی فرانسه-هندوراس در رقابت های جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل ، گیج کننده بود؟
نخست توپ گل اعلام نشد عکس از:BBC
این تکنولوژی در بازی مرحله گروهی جام جهانی بین فرانسه و هندوراس باعث شد تا صحت گل تایید شود و فرانسه گل دوم را وارد دروازه هندوراس کند.
تصویر دوم نشان میدهد توپ بعد از برخورد با دروازه بان ، وارد دروازه شده است عکس از:BBC
ویدیو دو حالت را نشان داد.یکی هنگامی که ضربه زده شد و وارد دروازه نشد و دیگری زمانی که دروازه بان هندوراس با اثر گذاری اشتباهش توپ وارد دروازه شد و تلاش هایش بی فایده بود و گل برای فرانسه ثبت شد.
توپ به وضوح از خط دروازه عبور کرد عکس از:BBC
پس از پخش ویدیو اشتباه که موجب اشتباه مفسر BBC و مربیان هندوراس و فرانسه و دیگران شد فیفا به بررسی چگونگی پخش تصویر توسط فناوری GOAL LINE برای جلوگیری از سردرگمی پرداخت.
فیفا در بیانیه ای اعلام کرد: “به منظور اطمینان از حداکثر واضح بودن صحنه های حساس فیفا به همراه تیم تولید و GOAL CONTROL مسابقات را بررسی و به طور کامل پوشش می دهد تا تجربه ای ناب از تماشای فوتبال را برای شما به ارمغان آورد.”